Geografiija Web

Gelbbolašvuođamihttomearit Jo1/Jo2 maŋŋel

Geográfalaš gáldut ja reaiddut

Oahpahusa mihttomearri lea ahte oahppi galgá máhttit

• lohkat ja atnit kárttaid main leat iešguđet mihttolávat ja dahkat álkis kártaanalysa
• atnit digitála kárttaid ja geográfalaš diehtovuogádagaid (GIS)
• dárkut ja registreret geográfalaš fáttáid skuvlamátkkiin dahje gieddebargguin ja daid vuođul geahččat luonddu ja servodaga oktavuohtan
• gávdnat ja ovdandivvut geográfalaš dieđuid lohkamiin ja árvvoštallamiin teavsttaid, govaid, báikenamaid ja statisttalaš ovdanbuktimiid digitála ja eará gálduin
• ráhkadit geográfalaš iešvuođaid birra bajilgova, nugo jogaid, jávrriid, váriid, gávpogiid ja riikkaid, našuvnnalaččat, regionálalaččat ja máilmmiviidosaččat

Eanadat ja dálkkádat

Oahpahusa mihttomearri lea ahte oahppi galgá máhttit

• selvehit eatnama huksehusa, báktešlájaid váldotiippaid ja movt dat leat hápmašuvvan
• čilget movt siskkáldas ja olgguldas fámut hábmejit eanadagaid ja dovdát Fennoskandia dábálaš eanahámiid
• válddahit luonddueanadaga ja iešguđetlágan kultureanadagaid ja čilget daid gaskavuođaid ja erohusaid ja sámi eananamahusaid ja báikenamaid gaskavuođaid
• digaštallat eanadaga estehtalaš ja ekonomalaš árvvuid
• selvehit máilmmiviidosaš mearra- ja áibmorávnnjiid ja čilget maid dat mearkkašit dálkkádahkii
• válddahit áššiid mat mearridit Fennoskandia dálke- ja dálkkádatdiliid
• ságaskuššat máilmmi luondduroasuid sujaid ja movt dat váikkuhit servodagaide maidda čuhcet

Resurssat ja ealáhusdoaimmat

Oahpahusa mihttomearri lea ahte oahppi galgá máhttit

• selvehit resursadoahpaga ja digaštallat mii oaivvilduvvo doahpagiin guoddevaš resursageavaheapmi
• buktit ovdamearkkaid das ja buohtastahttit iešguđetlágan areálageavahemiid Norggas ja Sámis
• ságaskuššat biras- ja servodatváikkuhusaid mat čuvvot luondduguovlluid geavaheami ja meassama sámi servodagain ja stuoraservodagas
• buktit ovdamearkkaid das movt resurssaid leat geavahan Norggas ja Sámis ja digaštallat movt ealáhusaid nuppástuvvamat leat váikkuhan báikádeapmái ja ássanminstariidda
• buktit ovdamearkkaid báikádanfáktoriin mat leat deaŧalaččat máilmmiviidosaš ekonomalaš doaimmaide ja riikkaidgaskasaš bargojuhkui ja árvvoštallat maid dát mearkkaša otná dilis

Demografiija ja ovdáneapmi

Oahpahusa mihttomearri lea ahte oahppi galgá máhttit

• selvehit Norgga ja Sámi demográfalaš ovdáneami
• čilget riikkaid ja riikkaidrasttideaddji fárredemiid sujaid ja ságaskuššat váikkuhusaid
• buktit ovdamearkkaid teoriijain álbmotovdáneami birra ja ságaskuššat máilmmiviidosaš álbmotdiliid
• selvehit riggodatjuogadeami ja eallineavttuid máilmmiviidosaš erohusaid, čilget daid vejolaš sujaid ja ságaskuššat movt sáhtášii unnidit erohusaid riikkaid gaskkas